Grafitiak

Poligono inguruetan grafiti batzuk topatu ditugu baina Amerikar Estatu Batuetako hiri handiak izan ziren grafitien sorleku, eta bertatik mundu osora hedatu zen mugimendu hau. Berehala zabaldu zen beste hainbat tokitara. Euskal Herriaren kasuan, Bilbora eta Gasteizera iritsi zen lehenik, 80ko hamarkadaren bukaeran.

 

Beren ezizena edonon margotu ohi dute grafiti-egileek, eta horregatik, idazletzat hartzen dituzte askok. Grafiti-egile batzuek talde (crew) moduan sinatzen dute, beste askok, berriz, beren ezizen pertsonalei eusten diete (tag). Nolanahi ere, gutxik aitortzen dute bere izengoitia, arazoak ekiditeko, agian.

Grafitiak ezin dira edonon egin, beraz, grafiti-egileen betiko buruhaustea izan da non margotu erabakitzea. Onartuta dauden tokien errutina eta debekatutako lekuen tentazioaren artean aukeratu behar dute sarritan. Beraz, non dago muga? Hor dago koska! Grafiti-egile askorentzat nork bere buruari ezartzen dion zentsura da gakoa. Ibai Garairen esanetan, “grafitiak egiterakoan beharrezkoak dira errespetua eta gizatasuna, dena ezin da anarkia izan”. Zaila da, ordea, muga jartzea, hau da, arte adierazpidea noiz amaitzen den eta bandalismoa noiz hasten den erabakitzea. Muga hori finkatzeko irizpide desberdinak ditu norbanako bakoitzak, baita udalek ere.